Την πάτησαν δεκάδες συμπατριώτες μας- Η λεία των απατεώνων, μόνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ξεπέρασε τις 670 χιλ. ευρώ
Απατεώνες στο διαδίκτυο ξάφρισαν Κύπριους
Οι διάφορες απάτες είναι και η πιο συνηθισμένη μορφή εγκλήματος που παρατηρείται στο διαδίκτυο. Στην περίπτωση της Κύπρου, οι δράστες είναι κυρίως Αφρικανοί, που ζουν κατά διαστήματα στην Ευρώπη
Η εμπειρία των Κυπρίων με το διαδίκτυο ξεκίνησε ουσιαστικά όταν άρχισε να διεισδύει στη ζωή μας η ευρυζωνικότητα. Δηλαδή, μετά το 2006, όταν οι γραμμές ADSL άρχισαν να αυξάνονται ραγδαίως φτάνοντας το 2009 στις 130 χιλιάδες, έναντι 40 χιλιάδων περίπου το 2005. Με το dial up ήταν δύσκολο για τον κόσμο να ψωνίσει από το διαδίκτυο, να μπει στους τραπεζικούς του λογαριασμούς, ακόμη και να στείλει ένα e-mail. Τα δεδομένα άλλαξαν με το γρήγορο διαδίκτυο. Οι καταναλωτές βρίσκουν φθηνότερα προϊόντα στην παγκοσμιοποιημένη αγορά του διαδικτύου και ελέγχουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς από τον προσωπικό τους υπολογιστή κερδίζοντας χρόνο και χρήμα. Όμως, η απειρία, αλλά και ο έντεχνος τρόπος με τον οποίο δρουν οι απατεώνες για να αποσπάσουν χρήματα, έπιασαν πολλούς στον ύπνο, με αποτέλεσμα να χαθούν μόνο την τελευταία τετραετία 670 χιλιάδες ευρώ, τουλάχιστον. Πρόκειται για τα ποσά που καταγράφονται στις επίσημες καταγγελίες, ογδόντα τρεις συνολικά, στο Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος του Αρχηγείου Αστυνομίας. Η Αστυνομία είναι σίγουρη ότι αρκετοί συμπατριώτες μας ντρέπονται να πουν ότι έπεσαν θύματα μιας καλοστημένης παγίδας που τους έστησε ένας επιτήδειος ή μία ομάδα απατεώνων στο διαδίκτυο...
Λιγότερες καταγγελίες το 2009
Πάντως, σε σύγκριση με το 2007, όταν οι υποθέσεις που καταγγέλθηκαν είχαν αγγίξει τις είκοσι έξι και τα ποσά που αποσπάστηκαν με ψευδείς παραστάσεις ή υποκλοπή κωδικών ξεπερνούσαν τις 300 χιλιάδες ευρώ, αλλά και με το 2008 που οι καταγγελίες ανήλθαν στις είκοσι εννιά και τα χρήματα που έκαναν φτερά στις 220 χιλιάδες περίπου ευρώ, το 2009 οι υποθέσεις μειώθηκαν στις δεκαέξι και τα χρήματα που χάθηκαν έπεσαν στις 80 χιλιάδες ευρώ. Αυτό δείχνει πως, αφού πήραμε το... βάφτισμα του πυρός, μάθαμε να προσέχουμε περισσότερο. Ή, τουλάχιστον, ότι υποψιαστήκαμε πως οι δρόμοι του διαδικτύου δεν απέχουν πολύ απ΄ τους συμβατικούς. Παντού καραδοκούν οι εγκληματίες.
Οι πιο διαδεδομένες απάτες
Ο ανώτερος υπαστυνόμος Χριστόφορος Μαυρομάτης, επικεφαλής του Γραφείου Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος στο Αρχηγείο Αστυνομίας, ανέφερε στον «Π» ότι οι πιο διαδεδομένες απάτες είναι:
*Προϊόντα από ηλεκτρονικές δημοπρασίες που αγοράζονται και δεν παραδίδονται ποτέ.
*Αγορές online που δεν παραδίδονται ποτέ.
*Απάτες με τη μέθοδο της προκαταβολής (Advance Fee Fraud) ή απάτη τύπου Νιγηρίας.
*Εσκεμμένη παραπληροφόρηση για προϊόντα παντός είδους που αγοράζονται online, τα οποία είτε δεν παραδίδονται ποτέ είτε δεν πληρούν τις αρχικές προδιαγραφές.
*Απάτες πρόσβασης στο διαδίκτυο, όπου άγνωστοι ISPs χρεώνουν λανθασμένα για υπηρεσίες που ποτέ δεν είχαν ζητηθεί.
*Υπέρογκες χρεώσεις σε τηλεφωνικούς λογαριασμούς ή σε πιστωτικές κάρτες, για υπηρεσίες που ποτέ δεν ζητήθηκαν ή είχαν παρουσιαστεί σαν δωρεάν. Πολύ συνηθισμένο για «ροζ» υλικό.
*Συστήματα εργασίας στο σπίτι που υπόσχονται ιδιαίτερα αυξημένες πωλήσεις και κέρδη.
*Προκαταβολές για δάνεια, όπου τα θύματα εξαπατώνται στο να πληρώσουν προκαταβολικά χρεώσεις για δάνεια με πολύ μικρό επιτόκιο. Βέβαια, τα δάνεια ποτέ δεν υλοποιούνται.
*Ψευδείς προσφορές για πιστωτικές κάρτες με πολύ μικρό επιτόκιο, πάλι μέσω της πληρωμής προκαταβολών.
*Επενδυτικές ευκαιρίες που πωλούνται με την υπόσχεση υπερβολικών εκτιμήσεων κέρδους.
Αυτοκίνητα με... φτερά
Στην Κύπρο, όπως φαίνεται κι από την ανάλυση των στατιστικών στοιχείων, τα περισσότερα χρήματα χάνονται από τις on line αγορές. Πολλοί είναι οι συμπατριώτες μας που αγόρασαν ακόμη κι αυτοκίνητα ή μοτοσυκλέτες, που δεν παρέλαβαν ποτέ. Το πιο αξιοσέβαστο ποσό που χάθηκε από μια τέτοια απάτη ήταν οι 20 χιλιάδες ευρώ. Το 2007 αγοράστηκαν ηλεκτρονικά 11 αυτοκίνητα και η συνολική ζημιά άγγιξε τις 200 χιλιάδες ευρώ! Σύμφωνα με τον κ. Μαυρομάτη, οι φερόμενοι ως πωλητές αυτοκινήτων «εδρεύουν» στην Ευρώπη. Στις πλείστες των περιπτώσεων είναι αφρικανικής καταγωγής κι αφού κάνουν τις «λαδιές» τους επιστρέφουν στις χώρες τους.
Όσον αφορά τα αυτοκίνητα που είναι οι περισσότερες περιπτώσεις που έχουν καταγγελθεί στην Κύπρο, παρατηρούνται τα πιο κάτω κοινά χαρακτηριστικά:
*Οι απατεώνες διαφημίζουν προς πώληση κυρίως αυτοκίνητα πολυτελείας σε τιμές πολύ χαμηλότερες από αυτές της κυπριακής αγοράς.
*Οι πληροφορίες που δίδουν για το αυτοκίνητο, συμπεριλαμβανομένης και φωτογραφίας, είναι αντιγραφή από γνωστές ιστοσελίδες όπως το Ε-BAY και Auto trade.
*Για να πείσουν περισσότερο, καταχωρούν στις πιο πάνω ιστοσελίδες, κυρίως στο Auto trade, δική τους διαφήμιση, στην οποία όμως τα στοιχεία επικοινωνίας τους είναι παραπλανητικά. Μετά την πρώτη επαφή παραπέμπουν τον αγοραστή να επικοινωνήσει μαζί τους μέσω άλλης ηλεκτρονικής διεύθυνσης.
*Συνήθως ισχυρίζονται ότι οι ίδιοι βρίσκονται στη Βρετανία αλλά το αυτοκίνητο βρίσκεται σε άλλη χώρα.
*Ζητούν από τους αγοραστές να αποστείλουν τα χρήματα μέσω τράπεζας σε τρίτη χώρα.
*Όταν παραληφθούν τα χρήματα, διακόπτεται η επικοινωνία και στο τέλος διαπιστώνεται ότι στην πραγματικότητα δεν υπήρχε αυτοκίνητο προς πώληση.
Το ψάρεμα... κωδικών
Πολλά χρήματα χάθηκαν και με το λεγόμενο «ψάρεμα» (phishing). Οι απατεώνες στέλνουν ένα e-mail και υποδύονται τη συνεργαζόμενη τράπεζα του υποψήφιου θύματος. Ανακοινώνουν συνήθως ότι γίνεται αναβάθμιση του ηλεκτρονικού δικτύου της τράπεζας και θέλουν να ελέγξουν δήθεν την ασφάλεια του συστήματος. Ζητείται στο θύμα να τοποθετήσει τους κωδικούς στην ιστοσελίδα της τράπεζας. Το θύμα βεβαίως δεν βάζει τους κωδικούς του στην ιστοσελίδα της τράπεζας αλλά στη σελίδα που αντέγραψαν (είναι πανομοιότυπη με εκείνη της τράπεζας). Αυτόματα, μόλις «διαβάσουν» τους κωδικούς, εισέρχονται στον λογαριασμό και μεταφέρουν τα χρήματα στο δικό τους. Το 2008 υπήρξαν 14 τέτοιες περιπτώσεις και κλάπηκαν 173 χιλιάδες ευρώ. Το 2009 μόνο δύο υποθέσεις τέτοιες καταγγέλθηκαν για 11 χιλιάδες ευρώ περίπου. Οι αρχές ακολουθούν τα χνάρια των απατεώνων, οι οποίοι συνήθως μεταφέρουν τα χρήματα από λογαριασμό σε λογαριασμό σε τράπεζες του εξωτερικού. Αυτή τη στιγμή, το Γραφείο Διερεύνησης βρίσκεται σε επαφή με τις αρχές της Ρωσίας για χρήματα που κλάπηκαν και φαίνεται να κατέληξαν στη χώρα αυτή.
Έχει παρατηρηθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις, ποσά που κλάπηκαν με την πιο πάνω μέθοδο, μεταφέρθηκαν σε λογαριασμούς Κυπρίων, οι οποίοι διαφάνηκε ότι έτυχαν εκμετάλλευσης από τους απατεώνες.
Η τρίτη μεγαλύτερης έκτασης ηλεκτρονική απάτη στην Κύπρο είναι η «τύπου Νιγηρίας». Συνήθως, στέλνεται ένα μήνυμα στο θύμα ότι έχει κερδίσει είτε σε κληρονομιά είτε σε διαγωνισμό ή ακόμη και σε κλήρωση. Αλλά μέχρι να προσφερθεί αυτή η κληρονομιά, τα θύματα πρέπει να πληρώσουν δικηγόρους, τράπεζες, φόρους κλπ, για να πάρουν τα ουκ ευκαταφρόνητα ποσά, που δήθεν κερδήθηκαν. Κάθε φορά που το θύμα στέλνει χρήματα, ένα νέο αίτημα ακολουθεί. Το 2009, σε μία μόνο περίπτωση, χάθηκαν 13 χιλιάδες ευρώ. Όταν η κοπέλα που έπεσε θύμα των απατεώνων το κατάλαβε, ήταν αργά...
Ξένοι οι δράστες
Ο εντοπισμός των δραστών δεν είναι εύκολος, επισημαίνει ο κ. Μαυρομάτης. Ακόμη, όμως, και να βρεθούν είναι δύσκολο να έρθουν στην Κύπρο για εκδίκαση των σε βάρος του υποθέσεων, αφού σε όλες τις περιπτώσεις δεν πρόκειται για Κύπριους υπηκόους αλλά ξένους. Πάντως, η Αστυνομία συνεργάζεται με τις αρχές ξένων χωρών για εντοπισμό τους και για προσαγωγή τους στο Δικαστήριο της χώρας όπου δρουν. Ένα παράδειγμα είναι η περίπτωση Νιγηριανού, ο οποίος δρούσε στην Πορτογαλία και συνελήφθη φέτος για σειρά ηλεκτρονικών οικονομικών εγκλημάτων. Η Κύπρος ζήτησε από την Πορτογαλία στο κατηγορητήριο να προστεθούν και οι υποθέσεις για απάτες κατά Κυπρίων. Το πλέον δύσκολο της υπόθεσης, τονίζει ο κ. Μαυρομάτης, είναι η αποζημίωση των θυμάτων. Γι΄ αυτό πρέπει στις συναλλαγές τους όλοι να είναι προσεκτικοί.
Για να μην πέσουμε στην παγίδα
Το κλειδί για την πρόληψη είναι να είμαστε καχύποπτοι για κάθε e-mail που προέρχεται από άγνωστο αποστολέα. Η Αστυνομία μάς δίνει τις ακόλουθες συμβουλές...
*Σε περίπτωση που παραλάβετε μήνυμα ότι έχετε κερδίσει σε κλήρωση κάποιου λαχείου στο εξωτερικό και σας ζητήσουν οτιδήποτε για να σας στείλουν δήθεν τα κέρδη, μην ανταποκριθείτε. Απλώς διερωτηθείτε. Ποιος άνθρωπος ή οργανισμός δίδει δωρεάν μεγάλα χρηματικά ποσά; Κανείς.
*Σε περίπτωση που λάβετε μήνυμα ότι κληρονομήσατε περιουσία στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στην Αφρική, μην πιστέψετε. Εάν, ακόμα, σας ζητήσουν βοήθεια για εξαγωγή από την Αφρική δικής τους περιουσίας, έναντι ανταλλάγματος, μην ανταποκριθείτε ούτε ακόμα και από περιέργεια.
*Εάν λάβετε μήνυμα από την τράπεζά σας για οποιοδήποτε λόγο, για να επιβεβαιωθεί δήθεν ο αριθμός του λογαριασμού σας ή ο αριθμός της πιστωτικής σας κάρτας ή τα pin numbers, μην το πιστέψετε. Η τράπεζά σας ουδέποτε θα επικοινωνήσει μαζί σας για τέτοια θέματα και με αυτό τον τρόπο. Σε περίπτωση που ανταποκριθείτε και εξαπατηθείτε, κινδυνεύετε να μην αποζημιωθείτε από την τράπεζα. Καλύτερα να επικοινωνήσετε αμέσως με την τράπεζά σας με άλλο τρόπο, για να επιβεβαιώσετε και, αν χρειαστεί, να αλλάξετε τους κωδικούς πρόσβασης στους λογαριασμούς σας.
*Μπορείτε να εγκαταστήσετε φίλτρο ανεπιθύμητης αλληλογραφίας.
*Σε περίπτωση που διαπιστώσετε κάτι ύποπτο, να επικοινωνήσετε άμεσα με την τράπεζα με την οποίαν συνεργάζεστε.
*Να ελέγχετε καθημερινά το υπόλοιπο του λογαριασμού σας.
*Σε περίπτωση που διαφημίζετε ότι πωλείτε το αυτοκίνητό σας μέσω διαδικτύου και δεχτείτε χρήματα στο λογαριασμό σας τα οποία στη συνέχεια σας ζητείται να αποστείλετε στο εξωτερικό μέσω Western Union, να μην ανταποκριθείτε διότι ενδεχομένως τα χρήματα αυτά να είναι κλοπιμαία.
*Για τις αγορές σας μέσω διαδικτύου πρέπει να γνωρίζετε ότι παίρνετε μεγάλο ρίσκο. Αν δεν γνωρίζετε τον προμηθευτή σας αποφύγετε να το κάνετε. Ο προμηθευτής πρέπει να προσδιορίζει τα ακριβή του στοιχεία όπως είναι η διεύθυνση, το όνομα, τηλέφωνα κλπ. Οι όροι της συμφωνίας πρέπει να είναι ξεκάθαροι. Η τιμή θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις τυχόν χρεώσεις. Πριν πληρώσετε επιβεβαιώστε ότι τα στοιχεία του προμηθευτή είναι αληθινά ελέγχοντας την προϊστορία του. Έτσι, θα έχετε τη δυνατότητα να τον εντοπίσετε αργότερα σε περίπτωση που δεν ανταποκριθεί στην υποχρέωσή του. Οι αξιόπιστες εμπορικές ιστοσελίδες παρέχουν συναλλαγές μόνο μέσω μεθόδων «ασφαλών ηλεκτρονικών συναλλαγών- safe electronic transactions). Έτσι είναι πολύ σημαντικό όταν καταχωρείται πληροφορίες πληρωμής όπως οι αριθμοί τραπεζικών καρτών, να ελέγχετε πάντα αν η διεύθυνση της ιστοσελίδας που έχετε επισκεφτεί ξεκινά με " https" και όχι με "http". To "s" συμβολίζει εδώ την ασφάλεια / security. Αναζητήστε την μικρή κλειδαριά στο κάτω δεξιό μέρος της σελίδας. Αυτό υποδεικνύει ότι η ιστοσελίδα είναι ασφαλής για συναλλαγή. Να έχετε υπόψη σας ότι όσα μέτρα ασφαλείας κι αν λάβετε, δεν σας παρέχουν 100% ασφάλεια.
*Σε περίπτωση που θα πουλήσετε κάτι, μην αποδεχτείτε πληρωμή με επιταγή ή με πιστωτική κάρτα. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι πλαστά ή κλοπιμαία και να σας ζητηθεί αργότερα να αποζημιώσετε.
No comments:
Post a Comment