Πέντε χρόνια πριν από την τουρκική εισβολή, η Κύπρος έψαχνε για πετρέλαιο.

Η Κύπρος δεν μπήκε στο παιχνίδι για έρευνα υδρογονανθράκων τα τελευταία χρόνια. Οι πρώτες έρευνες πάνε πολλά χρόνια πίσω, στον Μάιο του 1969.

Τότε ήταν που στήθηκε και μία... διατρητική μηχανή νερού, εκεί που σήμερα βρίσκεται το προπονητικό κέντρο του ΑΠΟΕΛ στον Αρχάγγελο, σε οικόπεδο της Μονής Κύκκου.

Τις έρευνες τότε ανέλαβε η γιουγκοσλαβική εταιρεία ΙΝΑ, ο διευθυντής της οποίας μιλώντας στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» είχε δηλώσει πως η εταιρεία θα διέθετε ποσό 1.5εκ. λιρών για τις έρευνες.

Στο ίδιο δημοσίευμα αναφερόταν πως με βάσει γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες τόσο της ΙΝΑ, όσο και τις αμερικανικής Forest Oil Company, υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις για να ανευρεθούν πετρέλαια στην Κάτω Λακατάμια (σ.σ. στον Αρχάγγελο).

Η ιστορία είχε και συνέχεια. Από το 1970, η τότε κυβέρνηση χώρισε μέρος της στεριά και της θαλάσσιας περιοχής σε οικόπεδα. Παράλληλα, παραχώρησε ερευνητικές άδειες τόσο στην εταιρεία TERRABYS LTD των Ιωάννου και Παρασκευαΐδη, όσο και στην αμερικανική OXOCO Offshore Exploration Oil Company.

Ο διαχωρισμός, που έγινε τότε, ήταν πολύ διαφορετικός από τα 13 οικόπεδα σήμερα. Ξηρά και θάλασσα είχαν χωριστεί στα τέσσερα και περιλάμβαναν ακόμα και τις βρετανικές βάσεις.

Η TERRABYS πήρε άδεια για να ερευνήσει δύο περιοχές. Η μία καταλάμβανε έκταση 21 τετρ. μιλίων στη ξηρά και 34 τετρ. μιλιών στη θάλασσα. Εκτεινόταν από τον Ύψωνα μέχρι το σταθμό Μονής και μετά συνέχιζε μέσα στη θάλασσα και μετά έπαιρνε κατεύθυνση προς δυτικά μέχρι το χωριό Ασώματος.

Η δεύτερη άδεια για την TERRABYS βρισκόταν μέσα στις βάσεις Ακρωτηρίου και καταλάμβανε έκταση 10 τετρ. μιλιών.

Οι άδειες που έλαβε η OXOCO κάλυπταν μεγαλύτερη έκταση. Η πρώτη κάλυπτε περιοχή από το χωριό Πάναγρα της Κερύνειας απ' όπου προχωρούσε βόρεια μέσα στη θάλασσα και ακολούθως προχωρούσε ανατολικά παράλληλα του χωριού Κλεπίνη. Μετά, η νοητή γραμμή από τη θάλασσα προχωρούσε προς το χωριό και επέστρεφε πίσω στο αρχικό σημείο. Η έκταση που καταλάμβανε ήταν 114 τετρ. μίλια.

Η δεύτερη άδεια που έλαβε η εταιρεία κάλυπτε έκταση 218 τετρ. μιλίων και αφορούσε δύο περιοχές. Μία στην Κερύνεια και μία στην Αμμόχωστο. Περιοχές που κατέλαβαν οι Τούρκοι μετά την εισβολή το 1974.